Rodzaje emocji
Rodzaje emocji – Aby móc mówić o rodzajach emocji należy się najpierw przyjrzeć samej emocji. Czym zatem ona jest? Taką definicję podaje Słownik psychologiczny pod red. A. i E. Rebera: „[Emocja to] ogólna nazwa dla każdego z wielu subiektywnie doświadczanych, afektywnie naładowanych stanów, których status ontologiczny został ustanowiony przez zwykły konsensus. Jest to główne zastosowanie terminu, zarówno w języku fachowym, jak i potocznym. Właśnie to mamy na myśli, mówiąc że miłość, strach, nienawiść, przerażenie są emocjami”.
Co oznacza słowo „emocja”?
Słowo „emocja” pochodzi od łacińskiego emovere, co oznacza ,,poruszać, pobudzać, podniecać’’. Tak naprawdę niezwykle trudno jest zdefiniować, czym są emocje. Można powiedzieć, że jest to jeden z podstawowych elementów ludzkiej psychiki. Zjawisko zdaje się o tyle niedefiniowalne, ponieważ na stałe weszło do powszechnego użytku w języku, który odebrał ,,emocjom’’ wiele z ich znaczenia oraz w pewnym stopniu je zniekształcił.
Obecne teorie wyodrębniają cztery typy czynników wzbudzających emocje:
- 1. Bodźce endogenne (wewnętrzne, psychiczne, powstające w umyśle) i egzogenne (czynniki świata zewnętrznego).
- 2. Korelaty fizjologiczne, a więc działanie ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego.
- 3. Ocena poznawcza, czyli ocena wydarzeń przez jednostkę nadającą im znaczenie.
- 4. Własności motywacyjne, zatem dążenia i cele, którym towarzyszą emocje.
Czym charakteryzują się emocje i jakie są rodzaje emocji?
Cechami emocji, odróżniającymi je od uczuć (granica ta jest jednak niewyraźna), jest ich nagłe występowanie oraz intensywność, które zazwyczaj prowadzą do działania. Niekiedy to działanie może być wręcz zdezorganizowane i chaotyczne pod wpływem bardzo silnych emocji. Istnieją różne klasyfikacje emocji. Emocje możemy podzielić na antagonistyczne pary zgodnie z teorią koła emocji Plutchika: radość – smutek, gniew – strach, wstręt – zaufanie, zaskoczenie – oczekiwanie. Poszczególne emocje mogą się ze sobą mieszać (poza tymi w parze antagonistycznej), tworząc bardziej złożone emocje o skomplikowanych odcieniach.
Jak jeszcze możemy podzielić emocje?
Każdą emocję podstawową można podzielić na jej słabszy i silniejszy stopień:
- radość – pogoda ducha, ekstaza
- smutek – przygnębienie, rozpacz
- gniew – irytacja, wściekłość
- strach – niepokój, przerażenie
- wstręt – nuda, obrzydzenie
- zaufanie – akceptacja, podziw
- zaskoczenie – rozproszenie, zaskoczenie
- oczekiwanie – zainteresowanie, czujność
Emocje koła Plutchika przenikają się, tworząc mieszanki coraz bardziej skomplikowanych stanów. Inny badacz, Theodore Kemper, zakładał że emocje złożone, to nic innego jak podstawowe emocje, które interpretujemy nieco odmiennie w zależności od sytuacji. Badania Paula Ekmana udowodniły, że sześć z podstawowych emocji – strach, złość, zaskoczenie, wstręt, radość i smutek – są uniwersalne we wszystkich kulturach świata, nawet tych, do których nie dotarła cywilizacja zachodu.
Słowniczek Witalni.pl – artykuł chroniony prawem autorskim © wszelkie prawa zastrzeżone.
[kkstarratings]