Ocena pracy

Ocena pracy – obejmuje techniki jakościowe i ilościowe oceny pracy pracownika. Jest to ważna informacja zwrotna dla zatrudnionego, a także możliwość dla pracodawcy do weryfikacji umiejętności swoich podwładnych. Jakościową metodą będzie na przykład ocena opisowa, natomiast do metod ilościowych można zaliczyć ocenianie różnych kompetencji na skali liczbowej, co stosuje się chociażby w ocenach okresowych. Oceny pracy mogą być wskazówką co do zmiany statusu podwładnych – awansu, podwyżki, przeniesienia do innego działu, zwolnienia itp. Stosowanie ocen pozwala przełożonemu formułować wymagania co do stanowiska. Dla pracownika natomiast jest to feedback dotyczący jego umiejętności i odpowiedniego ich stosowania na stanowisku lub niedoborów umiejętności (np. języka obcego), nad którymi należy popracować. Na ocenę składają się takie czynniki jak: częstotliwość wykonywania oceny, forma (czy przeprowadzamy ją w postaci kwestionariusza, testu umiejętności, zadań do wykonania, samooceny pracownika, oceny współpracowników itd.), kryteria oceny (jednolite dla wszystkich, adekwatne do pełnionych obowiązków), przedmiot oceny (zadania pełnione przez podwładnego), podmiot oceny (kompetencje pracownika).

Kryteria oceny pracy

Ocenę pracy należy rozumieć jako ewaluację kompetencji, umiejętności czy predyspozycji potrzebnych do pełnienia etatu, nie zaś jako ocenę osoby, jej charakteru czy poglądów. Wyjątek stanowią formy oceniające cechy, takie jak odporność na stres, kreatywność, umiejętności interpersonalne, najczęściej jednak stosuje się je na specyficznych stanowiskach, wymagających takiego właśnie zestawu cech. Osoba oceniająca powinna wykazywać się kompetencjami potrzebnymi do stosowania rzetelnej ewaluacji – wiąże się to z przejściem odpowiednich szkoleń, niekiedy z posiadaniem kierunkowego wykształcenia czy odpowiednich cech osobowości.

Ocena pracy – etapy

Etapy oceny powinny być ujednolicone dla każdego pracownika oraz uwzględniać te same kryteria. Właściwe kierowanie procedurami ewaluacji czy tworzenie narzędzi oceny (kwestionariusze, formularze, wytyczne) powinno być wykonywane przez doświadczone w takim działaniu osoby. Nie można pomijać etapu, jakim jest omówienie z podwładnym wyników oceny. Następnie dobrze jest opracować plan rozwoju pracownika. Ocena zakończyć się może nagrodzeniem osoby, przeniesieniem czy choćby negocjacją płacy.

Korzyści wynikające z zastosowania oceny pracy

Dobrze przeprowadzona ocena pracy podnosi u podwładnego motywację do rozwoju. Zgodnie z teoriami motywacji osiągnięć, które badane są w psychologii, informacja zwrotna odnosząca się do poziomu wykonywanych zadań, wpływa stymulująco na dalszą chęć ich wykonywania oraz na osiąganą z nich satysfakcję. Przełożony powinien posiadać świadomość tego mechanizmu, aby skutecznie zarządzać zespołem i dokonywać jego właściwej ewaluacji.